Radzenie sobie z przestępczością na całym świecie bez wątpienia jest jednym z priorytetów, dla których powoływane są takie międzynarodowe organizacje jak chociażby EUROPOL. Nikogo nie powinno więc dziwić, że dzisiaj w wielu krajach odnotowuje się stosunkowo niski współczynnik przestępczości w społeczeństwie, co jest w dużej mierze zasługą właśnie skuteczności działania takich międzynarodowych organów ścigania. W dobie globalizacji większość najbardziej poszukiwanych i dobrze zorganizowanych przestępców czy siatek przestępczych, nie ma najmniejszych problemów z działaniem ponad granicami państwowymi. W Unii Europejskiej jest to dodatkowo ułatwione dzięki znikomym kontrolom granicznym lub wręcz zerowemu zainteresowaniu organów krajowych w pilnowaniu tranzytu międzynarodowego przez swoje tereny. Dlatego wielokrotnie do ustalenia, który kraj powinien zajmować się sprawą przemytu narkotyków, potrzeba byłoby wielkich jurysdykcyjnych debat i dyskusji, a więc dla ułatwienia całego procesu stworzono po prostu międzynarodowe narzędzia umożliwiające szybkie ściganie i doprowadzenie przed oblicze sprawiedliwości osób i organizacji, które w jawny sposób łamią prawa w więcej niż jednym państwie.

Oczywiście niekiedy organizacje przestępcze liczą tysiące członków i są to doskonale funkcjonujące systemy, w których wyeliminowanie przywódców i dowódców wcale nie gwarantuje zdestabilizowania całej organizacji. Dlatego siły porządkowe i specjalne zajmujące się tropieniem i rozbijaniem gangów oraz innych siatek przestępczych, doskonale zdają sobie sprawę z powagi sytuacji i chętnie współpracują z adekwatnymi do siebie jednostkami w innych państwach. Wymiana informacji i uzupełnianie własnych możliwości operacyjnych to podstawa, bez której nie możliwe byłby chociażby szybkie śledzenie uciekiniera poruszającego się w kamuflażu, pociągami, przez kolejne kraje Unii Europejskiej. Błyskawiczna analiza monitoringu, danych z baz informatycznych przewoźników lokalnych i krajowych, wysyłanie własnych śledczych bezpośrednio w teren w miejsca ostatniego odnotowania obecności poszukiwanego – daje możliwość znalezienia każdego przestępcy, od mordercy i gwałciciela, przez porywacza, na terroryście kończąc.

Przygotowanie na nowe wyzwania

Niewątpliwie obecnie służby policyjne i specjale robią wszystko, co w ich mocy, aby robić wokół własnej działalności odpowiednio dużo szumu medialnego – tak, aby przeciwnicy nie mogli dowiedzieć się z niego zbyt wiele o samych metodach operacyjnych. Powinni jednak mieć jasny sygnał, że Policja czy inne specjalne agencje bezpieczeństwa wewnętrznego czy jednostki specjalne, są wyjątkowo skuteczne i bez większego problemu są w stanie w kilka miesięcy namierzyć każdą siatkę przestępczą czy terrorystyczną i ją rozbić bez strat po swojej stronie. Jest to teraz tym ważniejsze, że zagrożenia, z którymi muszą radzić sobie te same służby, coraz częściej są natury zewnętrznej, nie zaś wewnętrznej.

O ile metody funkcjonowania krajowych i regionalnych gangów, siatek przemytniczych czy handlarzy narkotyków, są lokalnym służbom dobrze znane, o tyle radzenie sobie z nowym zagrożeniem hybrydowego konfliktu albo terroryzmu rodem z Bliskiego Wschodu, nie jest już dla nieprzeszkolonych do tego służb w krajach jak Polska czy Czechy alb Litwa, tak oczywiste. I chociaż obecnie główne cele ataków w nowej wojnie islamskich ekstremistów z szeroko rozumianym zachodem są stolice Francji czy Hiszpanii, Niemiec, Belgii albo Anglii, w najbliższym czasie także służby mundurowe i specjalne w krajach bezpieczniejszych do tej pory, jak Polska, będą musiały radzić sobie z takimi niezapowiedzianymi aktami agresji czy zorganizowanymi siatkami przestępczymi. Coraz częściej jednak głównym celem zawiązywania się takich potajemnych zbrojnych i paramilitarnych jednostek oraz organizacji, nie będzie odnoszenie korzyści majątkowej i budowanie imperium finansowego w regionie, ale sianie paniki i tworzenie chaosu, najlepiej poprzez niezapowiedziane i bardzo widowiskowe, liczne w ofiary, ataki.

Nowe formy konfliktu

Oczywiście nie wszystkie kraje na świecie mają problemy z islamistami pragnącymi zdestabilizować otwarte społeczeństwo i ustrój polityczny oraz kulturę wolnego słowa, tak charakterystyczne dla liberalnych demokracji. Niewątpliwie jednak rozwinięte cywilizacje do tej pory nie musiały tak otwarcie mierzyć się z zagrożeniami, a niestabilnie jest także w innych regionach świata i przeważnie podłoże tych konfliktów jest takie samo – etniczne lub religijne. Jeśli do walki stają historycznie zwaśnione nacje lub plemiona, można mówić jednocześnie od wielu podłożach takiego konfliktu, często wraz z walkami dochodzą różne zajęcia i straty terytorialne, co ma charakter bardziej pierwotny. Bardziej nowoczesne formy prowadzenia konfliktu wcale nie polegają na przejmowaniu terenów, które później trzeba z własnego budżetu utrzymać, ale na destabilizowaniu politycznym i ekonomicznym rywala oraz hybrydowym budzeniu w miarę możliwości oddolnych ruchów separatystycznych. Na tak charakterystyczne formy działań wojennych także przygotowana musi być Europa, która mogła przyglądać się, jak identyczny scenariusz na Ukrainie wprowadza Rosja, anektując Krym i zajmując wojskową agresją Donbas.

Wszystko to może powtórzyć się jeszcze w innych państwa Europy Wschodniej i w pierwszych dniach czy tygodniach walki z takim hybrydowym atakiem najważniejsze będzie wcale nie zmobilizowanie wojsk sojuszniczych, ale natychmiastowe uruchomienie własnej systemu uszczelniania granic i większej mobilizacji służb bezpieczeństwa wewnętrznego kraju. Aby nie dopuścić do destabilizacji kraju od wewnątrz, co byłoby dla kraju jak Polska czy Litwa największym teraz zagrożeniem, trzeba wspólnych działań Służb Granicznych, Celnych, Specjalnych, Policyjnych i wielu innych, w celu całkowitego zamknięcia możliwości przejścia granicy przez nieoznakowane jednostki czy nawet pojedynczych dywersantów. Z kolei służby skupiające się na pilnowaniu ładu społecznego i praworządności w miastach i na peryferiach, jak Policja, musi w tym czasie wyjątkowo skutecznie reagować na wszelkie, nawet najmniejsze próby wywołania niepokojów społecznych, a także z dużą bezwzględnością obchodzić się ze wszelkimi próbami wykonania jakieś prowokacji politycznej.